Z chwilą zawarcia małżeństwa pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa (wspólność ustawowa). Obejmuje ona przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Pozostałe przedmioty majątkowe należą do majątku osobistego każdego z małżonków. W praktyce, zwłaszcza przy podziale majątku, często pojawiają się wątpliwości co będzie podlegać podziałowi, a czego dzielić nie będziemy.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy wymienia w sposób wyczerpujący (katalog zamknięty) składniki majątku osobistego, stąd prosty wniosek – co nie należy do majątku osobistego, należy do majątku wspólnego i będzie podlegać podziałowi. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1) przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2) przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
3) prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
4) przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
5) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
6) przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
7) wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
8) przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
9) prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
10) przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Mając wiedzę o powyższym zwykle nie stanowi dla Was problemu rozmieszczenie poszczególnych składników w majątku wspólnym i osobistym. W razie jednak wątpliwości zachęcamy do kontaktu.
W przeciwieństwie do majątku osobistego, ustawodawca wskazał jedynie przykładowe składniki majątku wspólnego, do których należą w szczególności:
1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
2) dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
3) środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
4) kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.2)).
Ustrój majątkowy może być uregulowany także poprzez umowę pomiędzy małżonkami, którzy mogą wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć, a nawet ustanowić w ten sposób rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.
AKTUALIZACJA: Przeczytaj także wpis dotyczący umów majątkowych małżeńskich.
Fot.: Anne Edgar (unsplash.com)
